Boppe: Foto fanôf de wettertoer Nes, rjochting wat no 'Boarnstee' is. 1991.
Boven: Foto vanaf de watertoren Nes, richting wat nu 'Boarnstee' is. 1991.
'De Rolpeal'
Mei dat de nije wenwyk Boarnstee (Nes) dy't yn 1994 oanlein wie, moasten de strjitten ek nammen hawwe. De Rolpeal rint fan de Syl oant krekt oer de brege dy't oer de Sylroede liet. Dêr halt ‘r ek al wer op. Eins wennet allinnech it hûs links (wêr't earder N.S.A. festige wie) oer de brêge oan de Rolpeal. De rolpeal stiet oan it wetter, en hat te krijen mei de eardere skipfeart. Tink dêrby oan in trekskûte. Dy moasten hjir de bocht om, bg. fan de Sylroede nei de Boarn. Wat is in rolpeal en hoe wurke it? In rolpeal, ek wol draaipeal of jaagpeal neamt is een peal dy't earder brûkt waard as helpmiddel by it jeien of lûken fan skippen. Dêrby waard it skip - by ferfoer fan minken - trekskûte neamd, mei in tou lutsen troch in mins of hynder dy't dêrby oer it jaagpad rûn. It tou gong dan langs de rôle op'e rolpeal, sadat men makkeliker de bocht om gong, sûnder dat 't yn de wâl lutsen waard. (Sjoch hjirneist).
Met de aanleg van de nieuwe woonwijk Boarnstee (Nes) (1994) , moesten de straten ook in naam hebben. De Rolpeal loopt van de Syl totaan net over de brug die over de Sylroede ligt. Daar houd hij ook al weer op. Eigenlijk woond alleen het huis links ( Voorhen wie N.S.A hier gevestigd) over de brug aan de Rolpeal. De rolpaal staat aan het water, en heeft te maken met de eardere scheepvaart. Denk daarbij aan de trekschuit. Die moesten hier de bocht om van de Sylroede naar de Boarn. Wat is een rolpaal en hoe werkt het? Een rolpaal, ook wel draaipaal of jaagpaal genoemd is een paal die eerder werd gebruikt als hulpmiddel bij het jagen of trekken van schepen. Daarbij werd het schip getrokken door een mens of een paard die daarbij over het jaagpad liep.Het touw ging dan langs de rolop de rolpaal, zodat men gemakkelijker de bocht om ging, zonder de wal in te varen. (Zie hiernaast).
By Jannie Nijdam-Beeksma stiet in âlde rolpeal by de tagong fan it hiem. (Foto 2013)
Bij Jannie Nijdam-Beeksma staat een oude rolpaal bij de toegang van het erf. (Foto 2013)
Boven en onder: De Rolpeal (midden) in 2008 © Pier van der Heide.
Boppe-boven: Aan de Rolpeal staan slechts 2 woningen en een loods. Foto's 15-5-2019.
Boppe-boven: De Rolpeal vanaf het water de Boarn, 26 april 2019.
Ha jo noch fragen, op- of oanmerkingen, folje dan neiststeand formulier yn en klik op 'Verzenden'.
Heeft u nog vragen, op- of aanmerkingen, vul dan naaststaand formulier in en klik op 'Verzenden'.
